پاسخ به شبهه اهل سنت در رابطه با معنی مولا در خطبه غدیر

غدیر ربطی به امامت ندارد!!!

شبهه:

واقعه غدیر به دلیل وجود لفظ مبهم مولا» که به معنی دوست هم می باشد ربطی به اعلان ولایت علی علیه السلام ندارد.

 

جواب کوتاه:

نکته اول این است که اعلان دوستی، نیازی به اقرار زبانی و بیعت با دست ندارد. نکته دوم این است که پیامبر اکرم فقط به اعلان ولایت ولفظ مولا» اکتفا نکرده اند و جملات بسیاری در خطبه پیامبر در روز غدیر موجود است که بیان کننده صریح و بدون ابهام 1)خلافت و 2)امامت و 3)وصایت و 4)ولایت و 5)امارت و 6)اخوت ایشان است. کلماتی مانند وصیی، خلیفتی، امام من بعدی، امیرکم و اطیعوه و دیکر الفاظی که در جواب تفصیلی به آن اشاره می کنیم هیچگاه نشانگر اعلان دوستی نیست. در ضمن اینکه گفته می شود لفظ ولی» در عرب، به دو معنی دوست» و سرپرست» به کار می رود که با قرائن بسیار موجود در خطبه غدیر، و به دلایل اصولی، صحیح آن است که ولی به معنی سرپرست باشد. بنابر این اگر قرار باشد مولا را به معنی دوست انتخاب کنیم باید تمامی آیات قران که حاکی از ـولایت» خدا و رسول خدا بر مردم است را به معنی دوستی» خدا و رسول خدا معنی کنیم که هیچ فقیه و یا مفسری این گونه برداشت ننموده است. به علاوه اینکه چگونه می توان کلمه مولا» را در عبارت من کنت مولاه فهذا علی مولاه» یکبار برای پیامبر به معنی سرپرست» و دو کلمه آن طرف تر به معنی دوست» بگیریم؟؟

 

جواب تفصیلی:

همه می دانند که واقعه غدیر برای اعلان مطلبی مهم بود که جبرئیل بر پیامبر نازل شد و از جانب خدا دستور داد تا به مردم و هر سفید و سیاهی آن موضوع را اعلان کنند و در غیر این صورت پیامبر رسالتی بر دوش ایشان قرار داده بودند را انجام نداده اند.

یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک فان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله یعصمک من الناس.(مائده 67)

ای پیامبر آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده را ابلاغ کن که اگر نکنی رسالتش را انجام نداده ای و بدان خدا تو را از شر مردم مصون می دارد.

 لذا پیامبر دستور دادند در مکانی که تلاقی راه های کاروانیان بود(برکه غدیر) بایستند و سه روز منتظر بمانند و رفتگان برگردند و نرسیدگان برسند تا همه پیام مهمی که خدا دستور داده بود را بشنوند. آن مطلب مهم چیزی بود که با ابلاغ آن دین اسلام از نقصان خارج و کامل گشت و ارکان اسلام به عنوان یک دین تثبیت شد. و دشمنان از زوال اسلام مأیوس گشتند و خدا راضی شد:

الیوم یئس الذین کفروا من دینکم فلاتخشوهم و اخشون، الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا.(مائده 3)

امروز کفار از زوال دینتان مأیوس شدند پس از آنها نترسید و (از سرپیچی از من) بتر سید، امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و از اینکه اسلام به عنوان دینی کامل در آمد راضی شدم.

به دلایل زیر و با توجه به خطبه غدیر، و شأن نزول این آیات اعلان ولایت و وصایت و خلافت حضرت عی علیه السلام می باشد نه اعلان دوستی:

1. این شرایط و اتفاقات حاکی از امری تازه و مهمی است، نه اعلان دوستی که بارها در قرآن با واژه مودة فی القربی» و رحماء بینهم»  ذکر شده ، و بار ها توسط پیامبر اکرم بر وم دوستی مومنان با یکدیگر تاکید شده است.
2.  باتوجه به اینکه خداوند بار ها در قرآن کریم از دوستی با خویشاوندان پیامبر با واژه مودة فی القربی» بدون مقدمه و شرایط، تاکید کرده بودند، اعلان دوباره آن، آنهم با این شرایط نمی تواند محتمل باشد.
3. پیامبر اکرم فقط به اعلان ولایت ولفظ مولا» اکتفا نکرده اند و جملات بسیاری در خطبه پیامبر در روز غدیر موجود است که بیان کننده صریح و بدون ابهام 1)خلافت و 2)امامت و 3)وصایت و 4)ولایت و 5)امارت و 6)اخوت علی علیه السلام است. کلماتی مانند وصیی، خلیفتی، امام من بعدی، امیرکم و اطیعوه و دیگر کلماتی که در زیر به آن اشاره می کنیم  و همه در خطبه غدیر وارد شده هیچگاه نشانگر اعلان دوستی نیست.
4. خطبه پیامبر اکرم حدود سه ساعت به طول انجامیده و پر واضح است که فقط شامل جمله من کنت مولاه فهذا علی مولاه» نیست و حاوی جملات بسیاری است که اعلان ولایت و وصایت و خلافت و امامت و امارت و اخوت به طور صریح و بدون هیچ اجمالی در آن ذکر شده است. کلماتی همچون: امیر، امیر المومنین، ولیکم بعدی، نَصَبَهُ لکم ولیا و اماما، فرض طاعته، ملعون من خالفه. امامکم بامر الله، هو الامام المبین،لا تضلو عنه و لا تنفروا منه و لاتستنکفوا عن ولایته. انه امام من الله، فاحذرو عن تخالفوه. فمن شک فی ذلک فقد کفر، و الشاک فینا فی النار. افضل الناس بعدی. هذا علیٌ  انصرکم لی و احقکم بی و اقربکم الی و اعزکم علَی. فاسمعوا لامره. تسلموا و اطیعوه و انتهوا لنهیه. صراط الله المستقیم. من کنت انا نبیه فعلی امیره. محله منی محل هارون من موسی. ولیکم بعد الله و رسوله. اکمل الله دینکم بامامته. هرکدام از این کلمات و عبارات به تنهایی برای اثبات عدم دوستی کافی است.
5. پبامبر در خطبه فرموده اند که علی همان به پادارنده نماز است وکسی است که به یقین در حال رکوع زکات پرداخته است. انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلاة و یوتون اکات و هم راکعون». بنابر این چون ولی» در این آیه به معنی سرپرست می باشد، علی علیه السلام سرپرست است نه دوست.
6. واژه نصب» حاکی از دوستی نیست بلکه دلیل بر خلافت است.
7. باید دقت کرد که لقب امیر المومنین» هیچ ارتباطی با اعلان دوستی ندارد. چرا که پیامبر اکرم دستور دادند که به علی فقط با لقب امیر المومنین خطاب و سلام کنند. امیر به معنی فرمانده است که یک  از متعلقات آن سرپرستی از اشخاصی است که تحت امر فرمانده هستند.
8. پیامبر اکرم در خطبه غدیر دستور دادند تا همگان از زن و مرد با امیر المومنین علی بیعت کنند. در صورتی که اعلان دوستی نیازی به بیعت گرفتن تک تک مردم ندارد. آنهم با این شرایط ویژه پرده ای بیفکنند و تشتی از آب آماده کنند تا ن دست در تشت گذاشته و با ایشان بیعت کنند.
9. ولی» حقیقت در نزدیکی و قرب دارد. که ضمنا ما دو معنای برگرفته از آن را مورد برسی قرار داده ایم. لفظ ولی» در عرب هم به معنی دوست» و هم سرپرست» به کار می رود که  به دلیل قرائن بسیار موجود در خطبه غدیر، ولی به معنی سرپرست می باشد.